Artificial Intelligence.

Vanuit het perspectief van fotograaf, zijn ondersteunende tooling met Artificial Intelligence (AI) die we tegenwoordig tot onze beschikking hebben eindeloos, maar deze ontwikkelingen kennen mijns inziens wel degelijk een keerzijde.

Enerzijds is het een geschenk in de vorm van het (dramatisch) kunnen versnellen van je workflow, bijvoorbeeld als het gaat om – doorgaans tijdrovende – fotonabewerking.

Anderzijds normaliseert en reduceert AI ook creativiteit en professionaliteit. Met een wildgroei aan tools als Midjourney, de Generative Fill optie van Photoshop en Luminar Neo komt het creëren van indrukwekkende beelden – zonder dat je daarvoor over fotografisch inzicht, ervaring, talent of apparatuur hoeft te beschikken – voor iedereen binnen handbereik. Door tekstueel te beschrijven hoe het resultaat eruit moet komen te zien, kunnen we in een handomdraai de meest waanzinnige, fotorealistische afbeeldingen in het leven roepen. Hierdoor is het voor creatievelingen, die zich jarenlang met hun beeldende ambacht zoals tekenen, schilderen of fotografie hebben beziggehouden, veel lastiger om zich nog te onderscheiden. Daarbij: kan (en moet?) het publiek daar überhaupt nog onderscheid in maken, of is AI-art een fenomeen dat de kunst- en cultuursector zal moeten gaan omarmen?

Ook de ogenschijnlijk wat onschuldigere zaken zoals het doorvoeren van automatische correcties, het met 1 muisklik kunnen wegpoetsen van schoonheidsfoutjes, het wijzigen van cameraperspectief of het achteraf toevoegen van een lensblur doet feitelijk afbreuk aan de noodzakelijkheid van de zoektocht naar het verfijnen van je ambacht – ".. Hours and hours and hours of beating on your craft." – en de passie die daar logischerwijs mee gepaard gaat.

Mijn standpunt.

In een tijd waarin AI een vlucht neemt, probeer ik juist zoveel mogelijk bij echtheid te blijven. Ik wil dus ver wegblijven van bovengenoemde tools als ‘zijwieltjes’, als het gaat om mijn rol als fotograaf. Ik kies er dus expliciet voor om o.a. generatieve AI tools zoals Photoshop's Generative Fill en Lightroom's Content-Aware Remove niet in te zetten in mijn workflow.

Het is echter niet zo dat AI mij helemaal niet helpt. Mijn camera’s maken gebruik van deep learning om te voorspellen waar en hoe het beste te autofocussen, in Lightroom helpt AI me om met één muisklik onderwerpen (mensen, achtergronden) te selecteren: dit scheelt me héél veel tijd in de nabewerking zoals in het geval van evenementen, waarbij tientallen tot honderden foto’s de revue passeren.

Je zou het balanceren tussen uitsluiten en omarmen van AI een hellend vlak kunnen noemen: voor mij geldt dat ik er vooral gewoon heel bewust mee om wil gaan.

Alles platslaand: voor mij zit er winst in het schieten van een toffe plaat waar ik trots op ben – waar degene die erop afgebeeld is hopelijk trots op is – door de som van mijn perspectief, mijn ervaring, en de keuzes die ik op dat moment maakte – zonder dat ik daarvoor gevoelsmatig vals heb hoeven spelen.